Ở vùng quê Nam Bộ, người nông dân có những món ăn dân dã, gọn nhẹ nhưng rất “chất lượng”. Họ thích ăn những gì họ bắt hoặc hái được. Có sẵn rơm rạ ngoài đồng, chất đốt có ở khắp nơi, không cần tốn tiền mua. Sau một ngày làm việc mệt mỏi, những người nông dân thường quây quần bên nhau và nướng bất cứ thứ gì họ muốn. Họ quây quần bên nhau dưới rặng trâm bầu, chia nhau những ly rượu, miếng cá, củ khoai hay bắp ngô mới nướng. Món ăn phổ biến, được nhiều người yêu thích và tốn nhiều rượu nhất có lẽ là cá lóc nướng trui. Cá lóc nướng là một trong những đặc sản độc đáo của vùng đất phương Nam này.
Cách chế biến độc đáo của món ăn
Cá lóc nướng xong chỉ cần gỡ thịt chấm muối ớt. Mà phải là loại muối hột mới cảm nhận được hết mùi vị thơm ngon vừa cay vừa mặn vừa ngọt. Cá lóc (miền Bắc gọi là cá quả, cá chuối) nướng trui là món ăn dân dã đặc trưng miền đồng nước Tây Nam Bộ. Món ăn này gắn liền với quá trình khai hóa đất phương Nam của dân tộc Việt. Là món ăn mang hương vị đậm chất ẩm thực miền Tây, khó có thể phai trong lòng người thưởng thức ngay từ lần ăn đầu tiên. Thì món cá lóc nướng trui phải trải qua một quá trình chế biến khá độc đáo.
Đặc điểm của món cá lóc nướng trui dân dã là cá không cần sơ chế. Nghĩa là không đánh vảy, không cạo nhớt, không mổ bụng, không tẩm ướp gia vị. Cá lóc vừa bắt dưới sông lên, rửa sạch, được xuyên bằng một que dài từ miệng đến đuôi. Sau vùi cá vào đống rơm khô rồi châm lửa đốt hoặc cắm que xuống đất lấy rơm phủ lên và đốt lửa cho đến khi tro tàn. Khi cá chín, cạo bỏ lớp vảy đã cháy xém để lộ ra thịt cá trắng và thơm.
Cách thưởng thức món cá lóc nướng trui
Cá nướng xong chỉ cần gỡ thịt chấm muối ớt, mà phải là loại muối hột. Như thế mới cảm nhận được hết mùi vị thơm ngon. Nó vừa cay, vừa mặn, vừa ngọt, vừa thơm của món ăn đặc sắc này. Riêng ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, cá lóc nướng trui thường ăn với nước mắm me. Ăn cá lóc nướng trui phải có rau sống, bánh tráng, nước mắm me. Rau sống thì đầy đủ bao gồm: Rau dấp cá, húng cây, húng lủi, quế, tía tô, giá, hẹ, dưa leo, khế chua, chuối chát. Nếu có xoài non thì thái nhỏ như sợi bún. Nếu ăn ngay trên đồng ruộng, không có rau thì có đọt rau muống, rau ngổ, đọt sộp, đọt gừng hay đọt cóc, đọt xoài thế vào cũng được.
Ngày nay, đời sống phát triển. Nên người ta có nhiều điều kiện hơn. Món cá lóc nướng trui càng phổ biến trong bữa cơm gia đình, tiệc tùng và tại các nhà hàng. Cá được thực hiện cầu kỳ hơn khi nướng trên than hồng, trong lò vi sóng. Món cá biến tấu khác trước vì có thêm chút mỡ hành, thịt. Rồi dùng cuốn với bánh tráng, rau sống, ăn kèm nước mắm me khá ngon miệng. Tuy có sự thay đổi, tiếp biến nhưng với những người sành ăn thì cá lóc nướng trui ngoài đồng ruộng mới có mùi vị, màu sắc và sức hấp dẫn đặc biệt.
